Υπάρχουν νύχτες που δεν κοιμάσαι. Και δεν μιλάω για εκείνες τις νύχτες που απλώς ήπιες παραπάνω καφέ. Μιλάω για τις άλλες, τις «δηλητηριασμένες». Τις νύχτες που το μυαλό στήνει πανηγύρι και αντί για ύπνο σου σερβίρει τσίγκινα πιάτα με σκέψεις. Οι ανάστατες σκέψεις. Αυτές που δεν μπαίνουν σε πρόγραμμα, δεν υπακούνε σε καμία λογική και σε ξεγυμνώνουν πιο αμείλικτα κι από τα φώτα των νοσοκομειακών διαδρόμων.
Ξεκινάει πάντα κάπως αθώα. «Μήπως άφησα το παράθυρο μισάνοιχτο;» Και κάπως έτσι, ανοίγει η πόρτα για τον μεγάλο χορό. Σειρά παίρνουν οι λογαριασμοί. «Πλήρωσα το ρεύμα; Θα φτάσουν τα λεφτά μέχρι το τέλος του μήνα;» Μετά έρχεται η δουλειά. «Γιατί δεν με πρόσεξε το αφεντικό; Μήπως δεν είμαι αρκετά καλός; Μήπως αύριο απολυθώ;» Και σαν να μην έφτανε αυτό, μπαίνουν στη σκηνή και τα προσωπικά. «Τι στο διάολο ήθελα και είπα εκείνη την ατάκα; Αν τον πλήγωσα; Αν τελικά δεν με θέλει κανείς;»
Η νύχτα, φίλε, είναι η πιο σκληρή κριτής. Την ώρα που το σώμα σου ζητάει μόνο να λυγίσει, το μυαλό αποφασίζει να παίξει τον ρόλο του εισαγγελέα. Σου θυμίζει τα λάθη σου ένα-ένα, από την τελευταία αμήχανη κουβέντα μέχρι εκείνη την «κακή επιλογή» πριν δέκα χρόνια. Κι εσύ, αντί να κοιμάσαι, κάνεις δικαστήριο με τον ίδιο σου τον εαυτό.
Και να ’ταν μόνο τα σκοτεινά; Όχι. Ακόμα και τα φωτεινά σου τα υπονομεύει. Έχεις μια επιτυχία; Θα σου πει το μυαλό: «Κι αν το χάσεις; Κι αν ήταν τυχαίο; Κι αν δεν το αξίζεις;» Σου δίνει δώρα και την ίδια στιγμή στα σκίζει μπροστά στα μάτια σου.
Η ειρωνεία είναι ότι όσο πιο πολύ παρακαλάς να ησυχάσεις, τόσο χειρότερα γίνεται. Όσο πιο πολύ λες «σταμάτα», τόσο πιο πολύ το κεφάλι σου φλυαρεί. Σαν τον γείτονα που μιλάει στο τηλέφωνο στη βεράντα τα μεσάνυχτα∙ όσο πιο πολύ τον κοιτάς στραβά, τόσο πιο πολύ ανεβάζει ένταση.
Και ξημερώνει. Τα μάτια βαριά, το κεφάλι θολό, το σώμα διαλυμένο. Και πρέπει να πας να ζήσεις μια μέρα που ήδη σε έχει νικήσει πριν καν αρχίσει. Η κοινωνία θα σε ζητήσει λειτουργικό∙ εσύ όμως είσαι το κουφάρι ενός ανθρώπου που πάλεψε όλο το βράδυ με φαντάσματα. Και μάντεψε: το βράδυ ξανάρχεται.
Δεν είναι τυχαίο που οι γιατροί μιλάνε για το «άγχος» λες και είναι λέξη της μόδας. Γιατί, στην πραγματικότητα, το άγχος δεν είναι τίποτε άλλο από τις σκέψεις που δεν σβήνουν με το φως. Κι αυτές οι σκέψεις είναι πάντα εκεί∙ είτε τις βαφτίσεις «οικονομικά», είτε «επαγγελματικά», είτε «σχέσεις». Ονόματα αλλάζουν, ο μηχανισμός παραμένει ίδιος.
Κι εσύ; Εσύ κάνεις το ίδιο κάθε βράδυ. Ακούς, αναλύεις, ξαναζείς. Μέχρι να φτάσεις σε εκείνο το σημείο που ξέρεις πως η μόνη αληθινή σου ανάπαυση θα είναι η στιγμή που δεν θα σκέφτεσαι πια. Και κάπου εκεί, με μια πικρή δόση μαύρου χιούμορ, γελάς: γιατί τελικά, αυτό που σε σκοτώνει δεν είναι η ζωή. Είναι οι σκέψεις για τη ζωή.
«Ο ύπνος είναι η ανάπαυση των σωμάτων∙ οι σκέψεις, η τιμωρία των ζωντανών.»
