Η καθημερινότητα έχει καταντήσει να είναι το νέο εθνικό σπορ. Μόνο που αντί να μας χαρίζει μετάλλια, μας μοιράζει ψυχολογικά κατάλοιπα και έναν αργό, σχεδόν ποιητικό θάνατο μέσα από την ανούσια ρουτίνα. Ο πολίτης ξυπνάει κάθε μέρα σαν να βγαίνει από την κόλαση του Δάντη, μόνο που αντί για φλόγες, τον περιμένει το WiFi που “δεν πιάνει καλά στο σαλόνι” και ένας εργοδότης που μιλάει για “ομάδα” λες και παίζουμε στο Champions League της κοροϊδίας.
Κι ενώ κάποτε η Δύση κουνούσε σημαιάκια προόδου, μας πούλαγε όνειρα για μια κοινωνία που θα στηριζόταν στην επιστήμη, στην τέχνη, στον διάλογο — σήμερα τα έχουμε αντικαταστήσει όλα αυτά με ψευτοκουλτούρα σε fast forward: reality shows όπου η μεγαλύτερη αγωνία είναι αν η Κατερίνα θα φάει μπιφτέκι ή σούσι, podcasts που αναλύουν “βαθιά φιλοσοφικά ζητήματα” σε δέκα λεπτά με guest star έναν τυχαίο influencer, και φυσικά, την ατέρμονη ανακύκλωση της ηλιθιότητας που σερβίρεται σαν “γνώμη”.
Η πραγματικότητα έχει εξαφανιστεί. Την έφαγε το timeline, την πάτησε το scroll, την έκανε θρύψαλα η λογική του “έχω δικαίωμα στη γνώμη μου, άρα και στην ανοησία μου”. Σήμερα όλα είναι ρευστά. Όχι ρευστά σαν νερό που ποτίζει, αλλά σαν κάτι αηδιαστικό που στάζει από την οροφή του υπογείου σου και προσεύχεσαι να μην είναι λύματα.
Κι εκεί που θα περίμενες πως η κοινωνία θα προσπαθούσε να ισορροπήσει, τι κάνει; Επινοεί δικαιολογίες. Ανούσιες, ανόητες, αφοριστικές δικαιολογίες. Γιατί να δουλέψω; Γιατί να σκεφτώ; Γιατί να πράξω; Γιατί να διαβάσω; Γιατί να ακούσω τον άλλο; Δεν χρειάζεται — έχω δικαιολογία! Και όχι μια οποιαδήποτε: μια δικαιολογία τόσο γελοία που θα έκανε ακόμα και το πιο ξεχαρβαλωμένο manual πλυντηρίου να κοκκινίσει από ντροπή.
“Δεν φταίω εγώ, φταίει το σύστημα.”
“Δεν φταίω εγώ, φταίει η κακή ενέργεια.”
“Δεν φταίω εγώ, φταίνε οι ανάδρομοι Ερμήδες.”
Η συλλογική σοφία του δυτικού πολιτισμού έχει καταλήξει σε ατάκες που θα ζήλευε και το πιο φτηνό ωροσκόπιο περιοδικού του 2002.
Και όσο οι δικαιολογίες ρέουν σαν ποτάμι ηλιθιότητας, οι επιπτώσεις παραμένουν ακλόνητες, σκληρές, χειροπιαστές. Σαν χαστούκι με παγωμένο ψάρι στη μούρη. Άγχος, μοναξιά, κοινωνική διάλυση, πολιτική παρακμή, η αίσθηση ότι ζούμε σε μια διαρκή πρόβα τζενεράλε για κάτι χειρότερο που δεν έχει έρθει ακόμα. Το βαρίδι αυτό που λέγεται καθημερινότητα σε τραβάει προς τα κάτω, κι εσύ, αντί να κολυμπήσεις, χαμογελάς στο φακό του κινητού και λες “όλα καλά παιδιά, να προσέχετε την ενέργειά σας”.
Εν τω μεταξύ, η “Δύση” που κάποτε υποτίθεται ότι ήταν ο αρωγός της εξέλιξης, σήμερα είναι απλώς ένα καρτούν με κουστούμι που τσακώνεται για το αν θα πατήσει το κουμπί της αυτοκαταστροφής τώρα ή αύριο. Το να συζητάμε πια για πρόοδο είναι σαν να διαπληκτίζονται δύο μεθυσμένοι σε καφενείο για το ποιος έχει το καλύτερο τρακτέρ, την ώρα που το χωράφι έχει ήδη καεί.
Και κάπως έτσι, με μια κοινωνία που ζει στην αυταπάτη της “ρευστότητας” και μια καθημερινότητα που βαραίνει περισσότερο κι από τσιμεντόλιθο στον λαιμό, ο πολίτης βυθίζεται όλο και πιο βαθιά. Με δικαιολογίες για σωσίβιο και ηλιθιότητα για πλευστότητα.
Καλώς ήρθατε στην πιο αστεία τραγωδία της ανθρώπινης ιστορίας: η εποχή όπου η βλακεία έγινε κανονικότητα και η πραγματικότητα θεωρείται υπερβολική.
